Gwrthdrawiadau a digwyddiadau

Mae'r gyfraith yn diffinio gwrthdrawiad traffig ffordd adroddadwy fel un sy'n cynnwys cerbyd wedi'i yrru'n fecanyddol ar ffordd neu fan cyhoeddus arall sy'n achosi:

• anaf neu ddifrod i unrhyw un - heblaw gyrrwr y cerbyd hwnnw
• anaf neu ddifrod i anifail - heblaw un sy'n cael ei gario ar y cerbyd hwnnw (ac ystyr anifail yw ceffyl, gwartheg, asyn, mul, dafad, mochyn, gafr neu gi)*
• difrod i gerbyd - heblaw'r cerbyd a achosodd y gwrthdrawiad
• difrod i eiddo a adeiladwyd ar y tir lle mae'r ffordd, sydd ynghlwm wrtho, sy’n tyfu ynddo, neu sydd fel arall yn ffurfio rhan ohono

*Cewch riportio hefyd gwrthdrawiadau neu ddigwyddiadau sy'n cynnwys ceirw, ond nid yw hyn yn ofyniad cyfreithiol.

Beth i'w wneud os byddwch yn rhan o wrthdrawiad traffig ar y ffordd

• stopio yn y fan a'r lle - mae'n ofyniad cyfreithiol ichi stopio cyn gynted ag y bydd yn ddiogel gwneud hynny
• diffodd eich injan
• troi’ch goleuadau perygl ymlaen
• chwilio am unrhyw anafiadau i chi'ch hun ac unrhyw gyd-deithwyr
• cyfnewid manylion gydag unrhyw un sy'n gysylltiedig - enw, cyfeiriad, rhif cofrestru car
• rhoi eich manylion yswiriant os gofynnir amdanyn nhw

Os ydych chi'n cael trafferth sicrhau’r manylion hyn gan rywun sy’n gysylltiedig â’r digwyddiad neu os ydyn nhw wedi gadael heb roi manylion, ffoniwch yr heddlu ar 101 tra byddwch chi'n dal ar safle'r gwrthdrawiad.

Pryd dylwn i ffonio 999?

• os oes rhywun mewn perygl
• os oes rhywun wedi’i anafu'n ddifrifol
• os ydych yn credu bod trosedd ddifrifol wedi'i chyflawni
• os yw'r gwrthdrawiad wedi achosi ataliad neu rwystr peryglus yn y ffordd

Sut i riportio’ch gwrthdrawiad

Does dim angen ichi riportio gwrthdrawiad i'r heddlu os ydych wedi cyfnewid manylion, os na chafodd neb ei anafu ac os nad oes honiadau o droseddau gyrru.

Mae’n rhaid ichi riportio’r gwrthdrawiad i'r heddlu os nad oeddech yn gallu cyfnewid manylion yn y fan a'r lle, os cafodd unrhyw un ei anafu, neu os ydych yn amau y gallai'r person arall fod wedi cyflawni trosedd gyrru.

Riportiwch y gwrthdrawiad ar-lein

Gallwch riportio gwrthdrawiad ar-lein

Ar ôl ichi gyflwyno'ch ffurflen, lawrlwythwch gopi ar gyfer eich cofnodion a chofiwch wneud nodyn o rif cyfeirnod y ffurflen i'w roi i'ch cwmni yswiriant.

Riportiwch y gwrthdrawiad mewn gorsaf heddlu

Gallwch riportio gwrthdrawiad mewn gorsaf heddlu  

Rhaid ichi riportio’r gwrthdrawiad cyn gynted â phosibl o fewn 24 awr ar ôl y gwrthdrawiad.

Nid yw'n ofynnol ichi fynd ag unrhyw ddogfennau gyda chi – mae modd dod o hyd i'r holl fanylion yn electronig.

Ym mhob achos, cofiwch riportio’r gwrthdrawiad i'ch cwmni yswiriant cyn gynted â phosibl.

Beth sy'n digwydd ar ôl riportio gwrthdrawiad?

Bydd eich adroddiad yn cael ei asesu a dim ond os oes angen rhywbeth pellach gennych chi, fel datganiad tyst neu fynd i’r llys, y byddwn yn cysylltu â chi.

Os byddwch yn riportio gwrthdrawiad heb anaf a/neu unrhyw honiad o yrru'n wael, mae'n annhebygol y bydd yr heddlu'n cysylltu â chi eto.

Dylech roi gwybod i'ch cwmni yswiriant a dilyn eu cyngor. Gallwch ddefnyddio'r rhif cyfeirnod fel cyfeirnod gan yr heddlu at ddibenion yswiriant.

Os ydych wedi gwneud honiad, yna bydd eich adroddiad yn cael ei asesu gan yr heddlu a naill ai:

• fydd yr honiad ddim yn cael ei ddilyn (er y gall gael ei ddefnyddio at ddibenion cudd-wybodaeth) a fydd neb yn cysylltu â’r sawl a riportiodd y peth
• bydd camau'n cael eu cymryd a bydd Hysbysiad o’r Bwriad i Erlyn yn cael ei roi i'r troseddwr honedig (a fydd yn digwydd heb i neb gysylltu â'r person a riportiodd y peth); neu
• dim ond os bydd rhywbeth annisgwyl yn digwydd, a bod y mater yn mynd i'r llys, y bydd angen cysylltu â'r person a riportiodd y peth

Cosbau

Mae’n rhaid ichi riportio’r gwrthdrawiad, ni waeth pwy oedd ar fai.

Os na fyddwch yn stopio yn y fan a'r lle neu'n riportio digwyddiad, fe allech fod yn cyflawni trosedd a chael eich cyhuddo.

Mae'r cosbau'n cynnwys:

• dirwy
• hyd at chwe mis yn y carchar
• pwyntiau cosb ar eich trwydded

Mae’r llys yn cael eich anghymhwyso rhag gyrru hefyd.