Rhywedd wedi’i hysbysu ar geisiadau 218/2024
Cyfeirnod Rhyddid Gwybodaeth: 218/2024
Cais:
Hoffwn wybod a ydyw eich ffurflenni cais ar gyfer staff ac ar gyfer aelodau paneli yn cofnodi rhywedd biolegol gwyddonol gwirioneddol ymgeisydd neu a ydyw’r ffurflenni’n gofyn am y rhywedd dychmygol?
Os ydych yn holi ynghylch rhywedd, sut ydych chi’n monitro eich cyfrifoldebau i fenywod o dan Ddeddf Cydraddoldeb 2010?
Hoffwn gael sicrwydd eich bod yn casglu data trosedd yn ôl rhywedd biolegol, yn hytrach na rhyw addefedig.
Os na, sut ydych chi’n cipio’r ffaith bod gwrywod yn fwy tebygol o droseddu na benywod?
Cwestiwn yn ceisio eglurhad:
Os gwelwch yn dda, a allwch chi fod yn fwy penodol ynghylch y data y mae eu hangen arnoch pan ofynnwch “sut ydych chi’n monitro eich cyfrifoldebau i fenywod o dan Ddeddf Cydraddoldeb 2010?”
O ran cwestiwn 3, nid ydym yn siŵr beth yr ydych chi’n gofyn amdano mewn gwirionedd. A allwch chi fod yn fwy penodol?
Ateb eglurhaol:
- Mae Deddf Cydraddoldeb 2010 yn cynnwys darpariaethau ar wahân ar gyfer nodweddion gwarchodedig ‘rhywedd’ ac ‘ailbennu rhywedd’. Mae buddiannau’r grwpiau hynny o bobl yn wahanol ac mewn rhai amgylchiadau byddant yn groes i’w gilydd. Os nad yw Heddlu Dyfed-Powys yn cofnodi data ar ‘ryw’ a ‘rhywedd’ ar wahân, sut y gellir cynhyrchu’r ystadegau a’r dystiolaeth i ddangos i bob grŵp unigol dan sylw eu bod yn cael eu trin yn gyfartal o ran:-
- cyfleoedd gyrfa
- cydbwysedd yn y gweithlu
- dyrchafiad
- cynrychiolaeth ar baneli
- Ymhellach, sut mae Heddlu Dyfed-Powys yn diogelu grwpiau hyglwyf o fenywod yn y gymuned, er enghraifft y rhai sydd wedi wynebu cam-drin domestig neu rywiol, sydd efallai yn dymuno ymdrin â menywod yn unig ac nid menywod trawsrywiol, oherwydd y trais gwrywaidd y maent wedi’i wynebu; a hefyd efallai am resymau crefyddol?
Rwy’n ymwybodol o Ddeddf Cydnabod Rhywedd 2004, a sefydlodd hawliau penodol i bobl drawsryweddol yn benodol mewn perthynas ag ardystio, priodas a budd-daliadau, ond mae eithriadau yn y darn hwnnw o ddeddfwriaeth, gan gynnwys troseddau rhyw-benodol; ac nis rhagwelwyd yn fodd o sathru ar iawnderau merched.
Fy nghais yma yn syml yw:-
- Cael gwybod a ydych yn cofnodi data am droseddau a gyflawnwyd ar sail ‘rhyw’ y person sy’n cyflawni’r drosedd ac nid y ‘rhywedd’.
- A ydyw Heddlu Dyfed-Powys o’r farn ei bod yn bwysig gwybod yr ystadegau ar gyfer gweithredoedd troseddol ar sail ‘rhyw adeg geni’; ac a ydyw’n ystyried bod yr wybodaeth hon yn ddefnyddiol i ymchwilwyr ac ymyriadau.
Ymateb 1:
Gallaf gadarnhau bod Heddlu Dyfed-Powys yn cadw’r wybodaeth y gofynnwyd amdani, fel yr amlinellir isod.
Mae ein ffurflenni cais yn gofyn am hunaniaeth o ran rhywedd a rhyw o dan adran cyfle cyfartal y ffurflen. Mae hefyd yn gofyn i’r ymgeisydd a ydyw wedi ailbennu rhywedd.
Ni fyddai’r wybodaeth hon ar gael i’r panel sy’n llunio rhestr fer ac yn cyfweld. Mae pob cais yn ddienw erbyn y broses llunio rhestr fer ac nid yw’r panel yn medru cyrchu unrhyw fanylion personol na gwybodaeth sensitif am yr ymgeiswyr.
Ymateb 2:
Gallaf gadarnhau bod Heddlu Dyfed-Powys yn cadw’r wybodaeth y gofynnwyd amdani, fel yr amlinellir isod.
Bydd Heddlu Dyfed-Powys yn darparu ar gyfer ceisiadau dioddefwyr lle bo modd, ond pan fydd angen ymateb ar unwaith i ddigwyddiad fel ymosodiad domestig neu rywiol, caiff y swyddogion agosaf eu defnyddio waeth beth fo’u rhywedd gan mai’r flaenoriaeth yw diogelu’r unigolyn sy’n wynebu risg yn gyflym.
At hynny, mae’n rhaid i’r heddlu amddiffyn swyddogion a staff yn unol â’r Ddeddf Cydraddoldeb, sy’n datgan ‘rhaid peidio â gwahaniaethu’n uniongyrchol yn eich erbyn oherwydd bod gennych nodwedd warchodedig ailbennu rhywedd’. Mae hyn hefyd yn golygu na ddylai gwybodaeth bersonol gael ei rhannu ac eithrio ar sail angen i wybod yn unig. Felly, ni fyddai’r unigolion sy’n anfon swyddogion i swyddi yn cael gwybod y rhywedd a bennwyd ar gyfer eu cydweithwyr.
(Ymateb yw hwn o dan Ddeddf Rhyddid Gwybodaeth 2000 ac fe’i datgelwyd ar 9 Ebrill 2024)