Cyflwyno adroddiad am ddigwyddiad traffig ffyrdd
Gallwch chi riportio:
- a gwrthdrawiad
- a trosedd gyrru, neu
- wrthdrawiad oedd yn cynnwys trosedd gyrru
Yr hyn sydd arnon ni ei angen gennych chi
Gan ddibynnu beth rydych chi'n ei riportio, mae yna bethau i'w hystyried.
Riportio gwrthdrawiad
Does dim angen ichi riportio gwrthdrawiad i’r heddlu:
- pan na chafodd neb eu hanafu, a
- phan wnaethoch chi gyfnewid manylion gyda'r gyrrwr arall neu berchennog yr eiddo, a
- phan na ddigwyddodd trosedd gyrru
Ym mhob achos arall, mae’n rhaid ichi riportio gwrthdrawiad.
Rhowch gymaint o fanylion ag y gallwch wrth gyflwyno’ch adroddiad. Os oes gennych fideo o ansawdd dda neu dyst annibynnol, gall hynny ein helpu i benderfynu:
- sut digwyddodd y ddamwain
- a ddigwyddodd unrhyw droseddau gyrru
Riportio trosedd gyrru
Er mwyn rhoi'r cyfle gorau inni weithredu yn erbyn troseddwr, rydyn ni’n gofyn ichi:
- roi cymaint o fanylion ag y gallwch
- darparu fideo neu ffotograffau o'r digwyddiad o ansawdd dda (neu fod â thyst annibynnol)
- bod yn fodlon dod i’r llys
Dydyn ni ddim yn debygol o allu mynd â'r achos i'r llys os nad ydych yn cytuno i fod yn bresennol. Os hoffech gael cyngor ar baratoi ar gyfer y llys a'r hyn y gallwn ei wneud i'ch cefnogi, darllenwch am fynd i'r llys.
Terfynau amser
Os ydych chi'n riportio trosedd gyrru, mae yna gyfyngiadau amser hefyd i fod yn ymwybodol ohonyn nhw.
Yn ôl y gyfraith, o fewn 14 diwrnod ar ôl trosedd yrru, mae'n rhaid inni anfon llythyr i hysbysu rhywun am erlyniad arfaethedig.
Mae angen inni gael eich adroddiad chi o fewn saith diwrnod ar ôl y digwyddiad er mwyn rhoi amser inni wneud hynny. Os byddwch yn cyflwyno'ch adroddiad yn hwyrach na saith diwrnod, mae'n annhebygol y byddwn yn gallu gweithredu.
Beth rydyn ni’n ei wneud gyda'ch adroddiad
Rydyn ni’n adolygu pob adroddiad sy’n dod i law. Rydyn ni’n defnyddio'r wybodaeth:
- i greu’n darlun gwybodaeth
- i fwydo polisi'r llywodraeth
Gan ddibynnu ar yr hyn rydych chi'n ei riportio, mae yna wahanol bethau y byddwn ni'n eu gwneud.
Riportio gwrthdrawiad
Dim ond os bydd angen inni ofyn rhywbeth i chi y byddwn ni’n cysylltu â chi, er enghraifft os oes arnon ni angen datganiad tyst neu os oes angen ichi ddod i'r llys.
Os gwnaethoch chi riportio gwrthdrawiad heb anaf neu drosedd gyrru, mae'n annhebygol y byddwn yn cysylltu â chi.
Riportio trosedd gyrru
Os oes gennyn ni ddigon o dystiolaeth i gymryd camau pellach, rydyn ni’n gallu:
- anfon llythyr rhybuddio
- gofyn i'r gyrrwr ddod i gwrs addysg gyrwyr
- anfon hysbysiad cosb benodedig
- mynd â'r achos i'r llys
Oni bai bod yr achos yn mynd i'r llys, allwn ni ddim rhoi diweddariad ichi am unrhyw gamau rydyn ni wedi’u cymryd ynglŷn â’ch adroddiad.
Tystiolaeth fideo neu dystiolaeth ffotograffig
Er mwyn rhoi'r cyfle gorau inni gymryd camau pellach, dylai’ch tystiolaeth chi:
- ddangos y digwyddiad cyfan
- dangos rhif cofrestru llawn y cerbyd (neu rif rhannol yn achos gwrthdrawiad)
- peidio â bod yn wahanol i’r wybodaeth rydych chi’n ei rhoi yn eich adroddiad
Mae'n bwysig nodi:
- bod angen ichi gadw'r fideo neu'r ffotograffau gwreiddiol am 12 mis
- os ydych chi wedi rhannu’ch tystiolaeth ar-lein neu ar y cyfryngau cymdeithasol, fod rhaid ichi dynnu’r dystiolaeth ar unwaith
- os yw eich tystiolaeth yn dangos eich bod chi wedi cyflawni trosedd, y gallwn ni eich erlyn chi hefyd (er enghraifft, gyrru wrth ddefnyddio ffôn symudol)
Mae angen i'ch tystiolaeth ddangos y drosedd rydych chi'n ei riportio. Er enghraifft, os oes rhywun yn mynd drwy olau coch, rhaid ichi ddangos y cerbyd yn croesi'r llinell stop tra bo’r golau’n goch. Neu, os ydych chi'n riportio cythraul gyrru, dylai’ch ffilm ddechrau cyn y digwyddiad.
Dydyn ni ddim yn gallu gwella unrhyw fideos neu ffotograffau y byddwch chi'n eu hanfon.
Dylai unrhyw stampiau amser ar fideos neu ffotograffau gyd-fynd â dyddiad ac amser y digwyddiad y byddwch chi’n eu rhoi inni yn eich adroddiad. Os bydd yr achos yn mynd i'r llys, gofynnir ichi egluro:
- unrhyw wahaniaeth mewn amseriadau neu
- pam nad oes stamp amser gan eich fideo neu’ch ffotograff
Fideos
Dylai unrhyw fideo rydych chi'n ei uwchlwytho:
- ddangos un funud cyn ac un funud ar ôl y digwyddiad
- bod heb ei olygu (heblaw tocio’r fideo i ddangos un funud cyn dechrau ac ar ôl diwedd y digwyddiad)
Mae Cyngor Cenedlaethol Prif Swyddogion yr Heddlu (NPCC) yn dweud:
"Os ydych chi’n gweithredu dyfais recordio mewn man cyhoeddus, mae’n bosibl bod arnoch chi rwymedigaethau o dan y Rheoliad Cyffredinol ar Ddiogelu Data (GDPR). Mae hi er budd ichi i ddod yn gyfarwydd ag unrhyw rwymedigaethau o'r fath sy'n berthnasol ichi, a chydymffurfio â nhw. Os oes gennych unrhyw amheuaeth am eich rhwymedigaethau, gofynnwch am gyngor cyfreithiol annibynnol i sicrhau na fyddwch chi’n eich rhoi eich hun mewn perygl o gael eich erlyn."
Ffotograffau
Gallwn ddefnyddio ffotograffau i brofi rhai troseddau, er enghraifft os bydd rhywun yn gyrru wrth ddefnyddio ffôn symudol. Ond byddai arnoch chi angen fideo i brofi troseddau penodol, fel rhywun yn mynd drwy olau coch.
TCC
Os ydych chi'n credu ei bod yn bosibl bod TCC wedi dal y digwyddiad, dylech chi wirio yn gyntaf a yw’r ffordd yn cael ei rheoli gan:
Gallwch ofyn am luniau TCC gan National Highways.
Mae angen gwneud ceisiadau am ffilmiau neu luniau camerâu traffig/teledu cylch cyfyng gan National Highways o fewn pum diwrnod gwaith i'r digwyddiad. Dim ond am saith diwrnod y cedwir ffilmiau neu luniau.
Nid yw Traffic Cymru yn gallu darparu lluniau teledu cylch cyfyng.
Fel arall, mae gan GOV.UK gyngor ar sut i wneud cais am luniau TCC ohonoch chi’ch hun o unrhyw ffynhonnell.
Pan fyddwch chi’n riportio gwrthdrawiad inni, soniwch am y canlynol:
- ble mae'r camera
- pwy yw perchennog y camera
- sut i gysylltu â nhw
- beth mae’r ffilm yn ei ddangos
O ran troseddau gyrru, sylwch nad oes digon o amser yn aml i sicrhau TCC:
- cyn i’r perchnogion ddileu’r lluniau
- cyn ein dyddiad cau ni o saith diwrnod i allu erlyn trosedd gyrru
Pwy fydd yn gweld fy nhystiolaeth i?
Os oes gennyn ni ddigon o dystiolaeth i fynd ag achos i'r llys, rydyn ni’n ei rhannu gyda Gwasanaeth Erlyn y Goron (GEG). Fel rhan o achos llys, bydd y diffynnydd hefyd yn gweld y dystiolaeth.
Efallai y bydd eich enw’n cael ei ddatgelu i’r sawl sydd dan amheuaeth yn ystod ein hymchwiliad, megis yn ystod cyfweliad neu yn y llys. Ni fydd unrhyw wybodaeth arall yn cael ei datgelu heblaw am yr hyn sydd yn eich tystiolaeth fideo a’ch tystiolaeth ffotograffig.
Efallai y byddwn ni hefyd yn defnyddio’ch fideo neu’ch ffotograffau i ategu hyfforddiant yr heddlu neu gynlluniau diogelwch ffyrdd. Byddwn ni bob amser yn dilyn y ddeddfwriaeth diogelu data.
Riportio