Polisi Defnyddio Camera Corff

1. Datganiad Polisi

Mae camerâu corff yn cael eu defnyddio ar draws Heddlu Dyfed-Powys gan swyddogion heddlu a staff i gynorthwyo erlyniadau ac amddiffyn cymunedau Dyfed a Phowys. Mae’r camerâu yn rhoi disgrifiad tryloyw a chywir o ddigwyddiadau a rhyngweithiadau.

Mae’r fideo yn darparu tystiolaeth weledol a chlywedol i’w defnyddio yn y llys; sy’n golygu bod troseddwyr yn fwy tebygol o bledio’n euog ac y gellir eu dwyn gerbron y llys yn gynt. Bydd yn gwella’r broses o ymchwilio i gwynion yn erbyn swyddogion a staff ac yn eu gwneud yn fwy atebol i’r cyhoedd. Bydd swyddogion ond yn cofnodi os oes angen plismona a’i fod yn gymesur gwneud hynny.

Pwrpas y polisi hwn yw nodi a chyfeirio at y gweithdrefnau a’r protocolau y mae eu hangen ar gyfer cymhwyso, lleoli a defnyddio camerâu corff gan swyddogion heddlu at ddiben casglu tystiolaeth neu gudd-wybodaeth. Mae’r polisi a’r canllawiau cysylltiedig yn gosod y sail gyfreithiol a’r canllawiau ar gyfer defnyddio camera corff.

Yn berthnasol (ond heb fod yn gyfyngedig) i’r canlynol:  Pob categori o swyddogion a staff Heddlu Dyfed-Powys, boed yn weithwyr llawn amser, rhan amser, parhaol, gweithwyr am gyfnod penodol, gweithwyr dros dro (gan gynnwys staff asiantaeth, partneriaid a chontractwyr) neu staff ar secondiad a gwirfoddolwyr. Rhaid i swyddogion heddlu, staff a gwirfoddolwyr sy’n cyrchu a defnyddio asedau ac eiddo’r Heddlu roi sylw dyledus i gynnwys y polisi hwn.

 

2. Cwmpas y Polisi

Diben y polisi hwn a’r canllawiau cysylltiedig yw galluogi swyddogion i gydymffurfio â deddfwriaeth a chanllawiau i gasglu tystiolaeth i’w defnyddio mewn achosion llys.

Egwyddorion cyffredinol ar gyfer defnydd gweithredol camerâu corff:

• Mae pŵer gwaelodol plismona i ddefnyddio camera corff yn deillio o gyfraith gyffredin, lle gellir ei ddefnyddio wrth gyflawni dyletswyddau’n gyfreithlon, i amddiffyn bywyd ac eiddo, cadw trefn, atal cyflawni troseddau, a dod â throseddwyr o flaen eu gwell.
• Caiff data eu prosesu a’u rheoli yn unol â deddfwriaeth diogelu data, Cod Ymarfer Rheoli Gwybodaeth a Chofnodion yr Heddlu a'r Arfer Proffesiynol Awdurdodedig ar Reoli Gwybodaeth. 
• Bydd heddluoedd yn defnyddio camerâu corff i ymgysylltu â’u cymunedau i hyrwyddo tryloywder ac atebolrwydd. Mae’r fideo a geir o gamera corff yn arf allweddol o ran atebolrwydd a chyfreithlondeb yr heddlu a gellir ei ddefnyddio i weithio tuag at feithrin ymddiriedaeth a hyder rhwng yr heddlu a’r cymunedau y maent yn eu gwasanaethu.

Mae camera corff yn ffordd ddefnyddiol o gofnodi tystiolaeth ac ar gyfer dangos tryloywder o ran gweithredoedd yr heddlu mewn digwyddiadau. Fodd bynnag, dim ond i gadarnhau ac nid i ddisodli tystiolaeth o ffynonellau eraill fel swyddogion heddlu, Swyddogion Cefnogi Cymunedol yr Heddlu (SCCHau) neu lygad-dystion y dylid defnyddio camera corff.

• Mae camera corff yn system agored ac ni ddylid ei defnyddio ar gyfer cofnodi cudd ac eithrio mewn amgylchiadau eithriadol a lle mae’r awdurdodau angenrheidiol wedi’u caniatáu. Rhaid i’r defnydd o gamera corff fod yn gymesur ac yn angenrheidiol i’r sefyllfa. Dylai defnyddio camera corff fod yn ‘ddigwyddiad penodol’.
• Rhaid i ddefnyddwyr camera corff allu cyfiawnhau defnyddio’r camera bob amser a chael sail gyfreithiol a gwrthrychol ar gyfer cofnodi ar fideo. Rhaid i hyn fod yn gymesur â’r digwyddiad/gweithgaredd dan sylw.
• Dylai staff Canolfan Gyfathrebu’r Heddlu, wrth anfon swyddogion neu SCCHau i ddigwyddiad, eu hatgoffa’n rheolaidd i ddechrau’r recordiad ar y camera corff.
• Os bydd swyddog neu SCCH yn bresennol mewn digwyddiad heb ddyfais camera corff, dylid hysbysu Canolfan Gyfathrebu’r Heddlu, a chymeradwyo’r System Gofnodi Digwyddiadau a Defnydd o Adnoddau gyda’r rheswm pam.
• Mae camerâu corff yr uned cŵn a’r trafodwyr yn cael eu gosod mewn modd lled ddirgel (seiniau a goleuadau wedi’u diffodd, ond mae’r haptig (dirgryniad) wedi’i alluogi gan ganiatáu cadarnhad o actifadu er mwyn tawelu meddwl swyddogion).
• Ni ddylid defnyddio camera corff mewn modd cudd heb yr awdurdodau angenrheidiol, gan fod risg y bydd tystiolaeth a geir felly yn cael ei dyfarnu’n annerbyniol a’i gwahardd yn y llys.
• Rhaid i bob camera fod â’r sticer AUDIO a VIDEO melyn yn weledol ar y camera i ddangos i aelodau’r cyhoedd bod swyddogion yn gwisgo camera corff. Gall methu â chadw at hyn olygu bod unrhyw dystiolaeth yn annerbyniol.

 

3.  Pwerau a pholisi / gofynion cyfreithiol

Polisïau, Protocolau, Arferion neu Gytundebau Gwasanaeth Cysylltiedig

Mewnol:

Canllaw Hyfforddiant Treialu Camera Corff

Polisi ôl-reoli digwyddiadau Heddlu Dyfed-Powys

Memorandwm cyd-ddealltwriaeth – defnydd yr heddlu o ataliaeth mewn sefyllfaoedd yn ymwneud ag iechyd meddwl ac anableddau dysgu

Y weithdrefn arferol ar gyfer defnyddio camera corff

Polisi Delweddu Digidol Heddlu Dyfed-Powys:

Polisi Cyngor / Cyfarwyddyd yr Uned Gwyliadwraeth Technegol

Ffynonellau Allanol:

Canllawiau 2014 y Coleg Plismona ar ddefnyddio camerâu corff

Datganiad sefyllfa plismona cenedlaethol Cyngor Cenedlaethol Penaethiaid yr Heddlu:Defnyddio camera corff i gofnodi cyswllt cychwynnol â dioddefwyr, tystion a phobl yr amheuir

Canllawiau technegol y Swyddfa Gartref ar gyfer dyfeisiau camera corff

Datganiad sefyllfa Swyddfa Annibynnol Ymddygiad yr Heddlu ar gamerâu corff a data’r Swyddfa Gartref ar gamerâu corff mewn achosion diogelu

Polisi defnyddio camera corff Cyngor Cenedlaethol Penaethiaid yr Heddlu 2023

Deddf Diogelu Data 2018 y DU

Deddf Rhyddid Gwybodaeth 2000

Cod Ymarfer o dan Adran 46 o Ddeddf Rhyddid Gwybodaeth 2000 – rheoli cofnodion

Cod ymarfer rheoli gwybodaeth a chofnodion yr heddlu

Arfer proffesiynol awdurdodedig y Coleg Plismona – rheoli gwybodaeth

Canllawiau cenedlaethol Cyngor Cenedlaethol Penaethiaid yr Heddlu (NPCC) ar y safonau gofynnol ar gyfer cadw a gwaredu cofnodion yr heddlu

Polisi a safonau defnydd derbyniol Heddlu Dyfed-Powys

Polisi diogelwch gwybodaeth Heddlu Dyfed-Powys a safonau cysylltiedig

 

4.  Opsiynau a Chynlluniau Wrth Gefn

Rolau a Chyfrifoldebau

Swyddogion, Staff a Gwirfoddolwyr

• Rhoddir camerâu corff i unigolion mewn rolau penodol y bernir bod angen y ddyfais arnynt i gyflawni eu rôl i’r safon orau. Mae gan bob defnyddiwr gyfrifoldeb i ymgymryd â hyfforddiant cyn cael ei ddyfais ac i sicrhau ei fod yn hyderus wrth ddefnyddio’r ddyfais.
• Mae unigolion sy’n cael camerâu corff yn gyfrifol am gadw, cynnal a a rheoli eu camerâu eu hunain. Maent yn gyfrifol am sicrhau eu bod yn deall y ddeddfwriaeth, y polisïau a’r holl ddogfennaeth cyn defnyddio camerâu corff. Maent yn gyfrifol am reoli’r dystiolaeth y maent yn ei chasglu yn gywir a phe bai ffeil achos yn cael ei chyflwyno, nhw sy’n gyfrifol am rannu’r fideo â’r Gwasanaeth Erlyn y Goron angenrheidiol.
• Mae unigolion sy’n cael camera corff yn gyfrifol am adrodd am unrhyw offer camera corff sy’n mynd ar goll i’r adran TGCh a’r Swyddog Diogelwch Gwybodaeth.
• Dylai unigolion sy'n cael camera corff ymgyfarwyddo â dogfen canllawiau defnyddio camera corff i sicrhau defnydd derbyniol o’r camera.
• Mae unigolion yn gyfrifol am ddychwelyd eu camera corff os ydynt yn gadael y sefydliad neu’n dechrau mewn rôl lle na chytunwyd bod angen defnyddio camera corff.

Rheolwyr Llinell

• Mae rheolwyr llinell yn gyfrifol am sicrhau bod eu staff yn dychwelyd eu camera corff os ydynt yn gadael y sefydliad neu’n dechrau mewn rôl lle na thybir bod angen defnyddio camera corff.

TGCH

• Yr adran TGCh sy’n gyfrifol am ddosbarthu camerâu corff ac amnewid dyfeisiau sydd ar goll neu wedi’u difrodi. Bydd yr adran yn cadw cofnod o gamerâu corff a roddir i unigolion.
• Yr adran TGCh fydd y prif gyswllt ar gyfer ymholiadau ynghylch defnyddio’r camerâu corff ac Evidence.com.

Gwasanaethau Dysgu a Datblygu

• Yr adran Dysgu a Datblygu sy’n gyfrifol am hyfforddiant ar gyfer defnyddio camerâu corff. Mae’r swyddogion a staff sydd angen camera corff yn gyfrifol am neilltuo lle ar gyrsiau hyfforddi trwy’r Uned Rheoli Adnoddau.

Tîm y Prosiect

• Tîm y Prosiect sy’n gyfrifol am ddarparu diweddariadau a chymorth gyda chamerâu corff ac Evidence.com. Mae hefyd yn gyfrifol am yr holl ddogfennaeth sy’n ymwneud â chamerâu corff a sicrhau ei bod yn cael ei chadw’n gyfredol. Bydd yn darparu diweddariadau pan fo angen.

Hyrwyddwyr Camerâu Corff

• Rhoddir hyfforddiant ychwanegol i hyrwyddwyr camerâu i’w galluogi i gynorthwyo’u sifft wrth ddefnyddio’r camerâu. Ni fydd hyrwyddwyr yn gweithredu fel hyfforddwyr; eu rôl yw cynorthwyo gyda mân ymholiadau ymarferol o ddydd i ddydd.

 

Ceisiadau am gopïau o fideo a gofnodwyd gan gamera corff

Dylid anfon ceisiadau sy’n dod i law am fynediad at ddata gan y testun, o dan ddeddfwriaeth diogelu data, i’r uned datgelu mewn modd amserol. Yr eithriad i hyn fydd pan fyddant yn cael eu trin gan bwynt cyswllt unigol cydnabyddedig/enwebedig o fewn nifer fach o adrannau, ee adnoddau dynol, trwyddedu arfau tanio, uned iechyd galwedigaethol, safonau proffesiynol ac ati. Er y bydd y rhain yn cael eu prosesu gan yr adrannau enwebedig, dylid rhoi manylion unrhyw geisiadau sy’n dod i law am fynediad at ddata gan y testun i’r Tîm Datgelu at ddibenion cofnodi a monitro, i sicrhau eu bod yn cael eu prosesu yn unol â deddfwriaeth diogelu data ac er mwyn monitro amseroldeb.

 

Dylid cadw fideo unwaith y bydd cais wedi dod i law ac yna ei adolygu a’i olygu’n briodol gan swyddogion i ddileu unrhyw ddata trydydd parti nad yw’n ymwneud â gwrthrych y data, sgyrsiau a throsglwyddiadau nad ydynt yn ymwneud â gwrthrych y data, ac unrhyw ddeunydd neu brosesau sensitif eraill yr heddlu.

Ceisiadau hybrid yw ceisiadau am wybodaeth a all ddod o dan fwy nag un darn o ddeddfwriaeth megis gorchmynion llys. Dylid anfon ceisiadau o’r fath ymlaen at y Tîm Datgelu yn ddi-oed.  Bydd staff datgelu yn sicrhau yr ymdrinnir yn briodol â cheisiadau hybrid ar wahân o dan bob darn o ddeddfwriaeth.  Bydd staff datgelu yn hysbysu ceiswyr o’r broses a ymgymerir a’r ddeddfwriaeth berthnasol ar gyfer ymdrin â phob rhan o’r cais, a dylai swyddogion, staff a gwirfoddolwyr ymgysylltu â’r Uned Datgelu i sicrhau y darperir fideo lle bo’n briodol.

Y rolau a fydd yn defnyddio Evidence.com fydd y canlynol:

• Gweinyddwyr Heddlu Dyfed-Powys
• Gweinyddwyr (Pro)
• Defnyddwyr Camera Heddlu Dyfed-Powys
• Rheolwyr Heddlu Dyfed-Powys / Rheolwyr Digwyddiadau yr Heddlu
• Adran Safonau Proffesiynol Heddlu Dyfed-Powys
• Uned Gwrth-lygredigaeth Heddlu Dyfed-Powys
• Cyd-uned Arfau Tanio

Mae camerâu corff yn recordio sefyllfaoedd wrth iddynt ddigwydd, gan recordio fideo a sain o’r olygfa, y swyddogion a’r cyhoedd dan sylw.

Mae camerâu corff yn sicrhau bod swyddogion, staff a gwirfoddolwyr yn atebol am eu gweithredoedd, eu penderfyniadau a’u hanwaith; mae hefyd yn sicrhau bod pob sefyllfa ac unigolyn yn cael eu trin â thegwch, parch, uniondeb a gonestrwydd wrth i’r fideo gael ei recordio ac y gellir ei ddefnyddio fel tystiolaeth.

Mae swyddogion, staff a gwirfoddolwyr yn gyfrifol am sicrhau eu bod yn hysbysu unigolion yn gywir o’r recordiad camera corff a bod yn agored ac yn onest ynghylch y defnydd o’r ddyfais a’r fideo.

Mae egwyddorion y cod moeseg yn berthnasol i’r polisi hwn –

• Dewrder
• Parch ac empathi
• Gwasanaeth cyhoeddus

 

5.  Gweithredu ac adolygu

Mae’n arfer da cael proses ar waith sy’n sicrhau bod adolygiad ffurfiol rheolaidd o’r holl bolisïau a chanllawiau yn cael eu cynnal. I’w hystyried:

• Effeithiolrwydd y dogfennau
• Unrhyw newidiadau i ddeddfwriaeth / canllawiau’r Swyddfa Gartref
• Heriau i’r polisi
• Unrhyw aneffeithlonrwydd a nodwyd mewn perthynas â gweithredu

Bydd y polisi hwn yn cael ei adolygu bob dwy flynedd oni bai fod angen ei adolygu ymlaen llaw.

Caiff yr egwyddorion a’r arferion polisi eu hadolygu yn erbyn gallu’r swyddog i ddefnyddio’r camera corff a chan swyddogion nad ydynt yn camddefnyddio camerâu corff na’r system. Gellir ymchwilio ac adrodd ar y defnydd cywir o’r camerâu corff a’r system trwy’r swyddogaeth archwilio o fewn y system. Mae swyddogion hefyd yn dilyn y gweithdrefnau cywir o’r polisi ar gyfer cael camera corff ac ar gyfer dychwelyd y ddyfais os bydd wedi bod ar goll neu wedi’i thorri, neu os ydynt yn newid rôl.

Mae’r holl ddiweddariadau neu bryderon ynghylch camerâu corff yn cael eu codi yn y Grŵp Strategaeth TGCh a’r Grŵp Strategaeth TG. Darperir diweddariadau trwy eithriad. Mae’r holl bolisïau, canllawiau a dogfennaeth berthnasol arall mewn perthynas â chamerâu corff yn cael eu cyflwyno i’r Grŵp Strategaeth TGCh i’w hadolygu gan bawb sy’n bresennol.

Wrth i brosesau gael eu rhoi ar waith, cynhelir proses adolygu i sefydlu effeithiolrwydd y broses ac i fesur unrhyw fanteision.

COD MOESEG - TYSTYSGRIF GYDYMFFURFIO

Mae'r polisi hwn wedi'i ddrafftio yn unol â'r Coed Moeseg ac fe'i hadolygwyd ar sail ei gynnwys a'r dystiolaeth ategol a bernir ei fod yn cydymffurfio â'r Cod hwnnw a'r egwyddorion sy'n sail iddo.

 

TYSTYSGRIF GYDYMFFURFIO'R DDEDDF HAWLIAU DYNOL

Mae'r polisi hwn wedi'i ddrafftio yn unol â'r Ddeddf Hawliau Dynol ac fe'i hadolygwyd ar sail ei gynnwys a'r dystiolaeth ategol a bernir ei fod yn cydymffurfio â'r Ddeddf honno a'r egwyddorion sy'n sail iddi.

 

ASESIAD O'R EFFAITH AR GYDRADDOLDEB

Mae adran 4 o Ddeddf Cydraddoldeb 2010 yn nodi'r nodweddion gwarchodedig sy'n gymwys i'w gwarchod o dan y Ddeddf fel a ganlyn: Oedran; Anabledd; Ailbennu Rhywedd; Priodas a Phartneriaeth Sifil; Beichiogrwydd a Mamolaeth; Hil; Crefydd neu Gred; Rhyw; Cyfeiriadedd Rhywiol.

Mae dyletswydd cydraddoldeb y sector cyhoeddus yn gosod gofyniad cyfreithiol rhagweithiol ar gyrff cyhoeddus i ystyried, wrth arfer eu swyddogaethau, yr angen i:

• ddileu gwahaniaethu, aflonyddu, erledigaeth, ac unrhyw ymddygiad arall sy'n anghyfreithlon o dan y Ddeddf;
• hyrwyddo cyfle cyfartal rhwng unigolion sy'n rhannu nodwedd warchodedig berthnasol ac unigolion nad ydynt yn ei rhannu;
• meithrin perthnasoedd da rhwng unigolion sy'n rhannu nodwedd warchodedig berthnasol ac unigolion nad ydynt yn ei rhannu.

Mae'r ddyletswydd cydraddoldeb yn berthnasol i'r holl nodweddion gwarchodedig ac eithrio Priodas a Phartneriaeth Sifil: dim ond y ddyletswydd i ystyried yr angen i ddileu gwahaniaethu sy’n berthnasol i’r nodwedd hon.

Mae cynnal asesiad o effaith ar gydraddoldeb yn cynnwys asesu'n systematig effeithiau tebygol neu wirioneddol polisïau ar bobl mewn perthynas â'r holl nodweddion gwarchodedig a nodir uchod.

Dylid cynnal asesiad o effaith ar gydraddoldeb ar unrhyw bolisi sy'n berthnasol i ddyletswydd cydraddoldeb y sector cyhoeddus.

CWBLHAWYD ASESIAD O'R EFFAITH AR GYDRADDOLDEB: Ionawr 2024